Definitie
 
Een opticien verkoopt, onderhoudt en herstelt artikelen die het gezichtsvermogen kunnen verbeteren en compenseren. Dat kunnen brilglazen,lenzen of glazen ogen zijn. Meestal handelt hij op basis van een medisch voorschrift. Met een specialisatie optometrie evalueert de opticien zelf het gezichtsvermogen van de klant en bepaalt hij de nodige correctie. Doorgaans verkoopt hij ook andere optische apparatuur zoals vergrootglazen, verrekijkers, telescopen, microscopen en zonnebrillen.
 
Marktanalyse
 
In België zijn er bijna meer dan 2000 optiekzaken. Nu steeds meer mensen, onder meer vanwege de vergrijzing van de samenleving, aan een bril moeten, stijgt hun aantal. Vooral de ketens zijn de jongste jaren in het straatbeeld verschenen. 60 procent van de brillenverkoop is volgens de Algemene Professionele Opticiens- en Optometristenbond van België in handen van zelfstandige ondernemers. Zij controleren 60 procent van de brillenverkoop.
 
Vestigingsvoorwaarden
 
Iedere natuurlijke persoon of rechtspersoon die een optiekzaak wil beginnen moet bij een ondernemingsloket een ondernemingsnummer aanvragen en moet uiteraard zijn basiskennis van bedrijfsbeheer kunnen aantonen. Opticien is bovendien een gereglementeerd beroep waarvoor dus ook de beroepskwalificatie moet bewezen worden.
 
De bevoegdheden van de opticien stonden de jongste tijd ter discussie naar aanleiding van enkele rechtszaken. Daaruit bleek dat oogonderzoeken tot de competentie van de oogarts behoren. De metingen die een opticien-optometrist in zijn optiekzaak mag uitvoeren betreffen bijgevolg uitsluitend het functionele zien. Wanneer hij twijfelt over de aard van een visuele tekortkoming moet hij zijn cliënt meteen verwijzen naar een oogarts.

Financiële aspecten
 
Iedere opticien bepaalt vrij de prijs die hij voor een bepaald artikel vraagt. De grote ketens pakken regelmatig uit met stuntprijzen zonder dat de consument de kwaliteit kan vergelijken met bijvoorbeeld het aanbod van de zelfstandige opticiens die in de regel iets duurder zijn. In mei 2013 kwam er een veroordeling door de Jury voor Ethische Praktijken inzake reclame (JEP) van de misleidende reclame van een grote winkelketen die enkel maar het prijsverschil als argument gebruikte. De uitbreiding van het winkelpark, onder andere met grotere ketens, heeft de gemiddelde omzet per winkel gevoelig doen dalen. De grotere vraag naar brillen heeft de schade echter beperkt.
 
Uitrusting
 
De investering hangt voor een beginnende opticien af van de ligging, de grootte en de interieurafwerking van zijn zaak. Alleszins ligt de investering bij opticiens-optometristen in de hogere prijsklasse. Vooreerst omdat het nodige materiaal voornamelijk uit precisie-instrumenten bestaat. Aangezien een bril bovendien een modeaccessoire is geworden, verlangt de klant dat hij voldoende keuze heeft. Een uitgebreid assortiment aan producten is bijgevolg een noodzaak.
 
Handig om te weten
 
Marktonderzoek heeft uitgewezen dat een Belg zijn bril gemiddeld vijf jaar draagt, terwijl het Europese gemiddelde op 3,5 jaar ligt.  Amper 17 procent van de Belgen koopt een bril omdat hij een nieuwe montuur wil. Een bril is gewoonweg te duur om elk jaar van model te veranderen.
 
Nuttige adressen
 
Algemene Professionele Opticiens- en Optometristenbond van België
Kapitein Crespelstraat 26
1050 Brussel
02-512.55.26
www.apoob.be
 
FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie 
Vooruitgangstraat 50 
1210 Brussel
Tel. (gratis nr.): 0800 120 33 
http://economie.fgov.be
 
Unizo 
Spastraat 8
1000 Brussel
078-35.39.39
www.unizo.be